افراد اگر اراده کنند، هرکاری را میتوانند انجام دهند، گاهی حیرت‌اگیز است. این همان چیزی است که نگرش مقابله‌ای بیان میکند.
نگرش مقابله‌ای با تمایل به کنترل زندگی، تقویت خودکارآمدی و اتخاذ رویکرد مسئله گشایی به هنگام مواجهه با مشکلاتی از قبیل درد مشخص میشود.
پژوهشگران افرادی را که به خوبی درد را تحمل میکنند، مقابله کننده می نامند. این افراد می توانند راه هایی برای منحرف کردن توجه خود از احساسات دردناک پیدا کنند. افراد مقابله کننده، در هنگام تحمل درد، این چیزها را به خود میگویند: «این واقعاً آزار دهنده است. بگذار ببینم برای تحمل این درد چه کار میتوانم بکنم؟ باید توجه خودم را از آن منحرف سازم و درباره ی چیزهای دیگر فکر کنم. آرام باش. درباره‌ی چیزهای خوب و لذت بخش فکر کن. به درد توجه نکن. توجه خودت را به جای دیگری معطوف کن، این طوری بهتر می توانم درد را تحمل کنم.»
کسانی که نمی توانند درد را به خوبی تحمل کنند، فاجعه ساز خوانده میشوند. این افراد نمیتوانند احساسات دردناک خود را کنترل کنند. آنها توجه خود را بر شدت درد متمرکز کرده و خود را متقاعد میسازند که نمیتوانند درد را تحمل کنند و به هیچ طریقی نمی توانند میزان تحمل خود را بالا ببرند. افراد فاجعه ساز در هنگام تحمل درد، نگرش‌های زیر را اتخاذ می کنند: «میخواهم از دست این درد راحت شوم.»، «نمی توانم ذهنم را از آن دور نگه دارم»، «در این فکرم که چقدر درد به انسان آسیب میرساند.»
همچنین افراد فاجعه ساز با گفتن اینکه «ممکن است اتفاق مهمی بیفتد»، «ممکن است دردم شدید شود»، «این درد مرا به یاد دیگر تجارب دردناکم میاندازد»، ناراحتی خودشان را تشدید میکنند. آنها احساس درماندگی میکنند و جملاتی مانند زیر را به خود می گویند:
«نمیتوتنم ادامه دهم.»
«وحشتناک است و هیچ وقت بهتر نمیشود.»
«دیگر نمیتوانم درد را تحمل کنم.»
درک اینکه چرا برخی ها مقابله کننده بار می آیند ولی دیگران فاجعه ساز می شوند، آسان نیست. با این حال شناخت تفاوت بین مقابله کردن و فاجعه سازی می تواند به همه ی ما کمک کند تا سعی کنیم نگرش مقابله ای نسبت به مسئله درد داشته باشیم.
تمرین آرام سازی
در مطالعه ای که اثر بخشی چند مهارت مقابله با درد با یکدیگر مقایسه می شد، مشخص شد که آرام سازی مفیدترین روش برای بیشتر افراد است. آرام سازی همچنین بهترین روش درمانی برای افرادی است که به دردهای مزمن مبتلا هستند. دلیل اثر بخشی روش آرام سازی این است که یادگیری آن نسبتاً آسان است و کمی بعد از به کارگیری اثر خود را نشان میدهد. وقتی درد دارید خیلی ساده یک نفس عمیق بکشید و استفاده از مهارت خود آرام سازی را شروع کنید. البته تکنیک خود آرام سازی الزاماً به از بین رفتن درد منجر نمیشود ولی به شما کمک می کند تا بهتر و راحت تر درد را تحمل کنید.
توجه برگردانی
خود آرام سازی علاوه بر آرامش بخشیدن به شما با منحرف کردن توجه تان از درد، اضطراب، خشم یا هر چیز ناراحت کننده‌ی دیگر، ظرفیت مقابله‌ای شما را افزایش میدهد. شما می توانید با یاد گرفتن روش توجه برگردانی، حتی کنترل بیشتری بر توجه خودتان داشته باشید. توجه برگردانی یعنی اینکه شما میتوانید با متمرکز کردن ذهن و حواس خود بر چیزهای دیگر، توجه خود را از درد موجود دور نگه دارید. مهم نیست که در مورد چه چیزی بیندیشید، مهم این است که خود را مجبور کنید تا احساسات دردناکتان را نادیده بگیرید. پژوهشگران تأثیر توجه برگردانی را از طریق قرار دادن شرکت کنندگان در معرض درد، در حالی که سرگرم فعالیت های گوناگونی مانند شمارش وارونه، تماشای فیلم، گوش دادن به موسیقی و تفکر درباره‌ی چیزهای خوشایند بودند، مورد مطالعه قرار دادند. نتایج این مطالعات نشان داد که روش توجه برگردانی به افراد کمک میکند تا درد بیشتری را تحمل کنند.
استفاده از توجه برگردان هایی که مستلزم درگیری بیشتر فرد میباشند، معمولاً بهتر از توجه برگردان های کوچک هستند. زیرا احتمال اینکه توجه فرد را از درد منحرف سازد، بیشتر است. استفاده از موضوعاتی که مستلزم افکار خوشایند، مانند تفکر درباره‌ی خاطرات خوشایند یا برنامه ریزی فعالیت های جالب هستند، این مزیت را دارند که خُلق و روحیه‌ی شما را مثبت میکنند. به نظر میرسد توجه برگردانی در مورد دردهای خفیف بیشتر از دردهای شدید مؤثر است. وقتی احساس درد بسیار شدید است، یافتن توجه برگردانی که بتواند بر درد غلبه کند دشوار است. وقتی درد آن قدر زیاد است که نمیتوان آن را نادیده گرفت، به خود آرام سازی ادامه دهید.
توجه برگردانی مهارتی است که نیازمند تمرین است. اول از همه نباید به احساسات دردناک توجه کنید. دوم اینکه باید توجه خود را بر چیزهای دیگری متمرکز سازید. برخی افراد به آسانی میتوانند با سرگرم ساختن خود، با فرد دیگری یا با توجه به چیزهایی که دور و برشان اتفاق میافتد، توجه شان را منحرف سازند. یک روش برای سرگرم ساختن ذهن خود، دست زدن به کارهای تکراری از قبیل شمارش اعداد یا تکرار کلمات و عبارات خاص است. روش دیگر توجه برگردانی، آزاد گذاشتن ذهن برای دنبال کردن خاطرات و هر نوع تصورات خیالی است که به ذهن می آید. نکته‌ی مهم این است که شما باید به طور فعالانه توجه برگردانی را به عنوان یک مهارت مقابله‌ای تمرین کنید.
الهه ضمیری - خبرنگار تحریریه جوان قدس
نظر شما